ΠΜΣ Πολιτική Επιστήμη & Κοινωνιολογία

Λέκκας Παντελής, Καθηγητής

Στο μάθημα αναλύονται κριτικά οι βασικές συμβολές στη θεωρητική φιλολογία περί εθνικισμού. Η θεματολογία ακολουθεί, σε γενικές γραμμές, την ιστορική εξέλιξη των σχετικών θεωριών και διαρθρώνεται στις δύο ακόλουθες ενότητες:

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Οι απαρχές του θεωρητικού ενδιαφέροντος στον ύστερο 19ο αι. (Renan, Acton). Η αμφισβήτηση της αρχαιότητας του φαινομένου από τους ιστορικούς του πρώιμου 20ου αι. (Hayes, Kohn, Hertz). Η μαρξιστική «αμηχανία» και η ιδιαιτερότητα των αυστρομαρξιστών (Bauer, Renner). Η αναβίωση του θεωρητικού ενδιαφέροντος για τον εθνικισμό μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο: κατηγορίες θεωρητικών προσεγγίσεων. Η ιστορικότητα του εθνικιστικού φαινομένου. Ο εθνικισμός ως ιδεολογία. Εθνικισμός και εκσυγχρονισμός. Εθνικισμός και ιστορική παράδοση. Το θεωρητικό ενδιαφέρον στην Ελλάδα.

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ

- Η συνάρτηση με την ιστορία των ιδεών και με το ζήτημα της εξάπλωσης (Kedourie, Minogue)

- Οι θεωρίες εκσυγχρονισμού (Deutsch, Gellner)

- Η ανθρωπολογική στροφή (Anderson)

- Η σύγχρονη μαρξιστική ιστορική σκέψη (Hobsbawm)

- Η προσέγγιση της ορθολογικής επιλογής (Hechter)

- Το κοινωνιοβιολογικό ενδιαφέρον (Berghe)

- Οι αναζητήσεις του μεταμοντερνισμού (Bhabha) και οι αντι-δράσεις σε αυτές (A.D. Smith)

- Η επιστροφή στην εθναφύπνιση (Hroch, Armstrong)

- Η μελέτη του εθνικιστικού φαινομένου στην Ελλάδα

Η αξιολόγηση των φοιτητών βασίζεται στην προσωπική συμμετοχή τους στα μαθήματα, στις εισηγήσεις που αναλαμβάνουν και στο γραπτό δοκίμιο που καταθέτουν στο τέλος του εξαμήνου.